Hoe leer je je eigen grenzen aangeven (zonder schuldgevoel)?

Grenzen aangeven begint niet bij wat je zegt, maar bij wat je voelt. Veel mensen vinden het lastig om hun grenzen aan te geven, niet omdat ze niet wíllen, maar omdat ze ze zelf niet eens altijd herkennen.

Heb jij weleens JA gezegd, terwijl alles in jou NEE riep?
Voel jij je soms uitgeput zonder precies te weten waarom?
Heb je het gevoel dat anderen jouw energie en tijd bepalen?

Als dit herkenbaar is, betekent dit vaak dat je niet in contact bent met je eigen grenzen en behoeften. Maar hoe leer je ze herkennen en respecteren – zonder schuldgevoel?

Waarom vinden we het zo lastig om onze grenzen te voelen?

Veel mensen zijn grootgebracht met het idee dat rekening houden met anderen belangrijker is dan luisteren naar jezelf. Vooral als je vroeger gepest bent, geleerd hebt om te pleasen of bang bent voor afwijzing, kan het voelen alsof je:

❌ Eerst moet checken of de ander oké is, voordat je zelf oké mag zijn.

❌ Eerst moet kijken wat de ander wil, voordat je mag uitspreken wat jij wil.

❌ Eerst moet geven, voordat je mag ontvangen.

Dit zorgt ervoor dat je je grenzen vaak pas voelt als ze al overschreden zijn. Maar je kunt hier iets aan veranderen.

Stap 1: Signalen herkennen die wijzen op een grens

Grenzen voelen begint bij lichaamsbewustzijn. Je lichaam laat je namelijk altijd weten wanneer iets niet klopt. Let eens op deze signalen:

Lichamelijke reacties: Een knoop in je maag, spanning in je schouders, vermoeidheid.
Emotionele reacties: Irritatie, frustratie, een gevoel van onrecht, sneller moeten huilen.
Gedachtenpatronen: “Waarom zeg ik hier eigenlijk ja op?” of “Ik voel me er niet goed bij, maar ik doe het toch.”

Actie: Begin de komende week met observeren: op welke momenten merk jij deze signalen? Dit is jouw lichaam dat een grens aangeeft.

Stap 2: Leren luisteren naar wat jij nodig hebt

Als je gewend bent om vooral naar de behoeften van anderen te luisteren, kan het voelen alsof je niet eens weet wat je zelf wil. Een goede oefening om dit te trainen is:

Stel jezelf gedurende de dag de vraag: Wat heb ik nu nodig?
Oefen met kleine keuzes maken: Wil ik koffie of thee? Wil ik binnen of buiten zitten?
Oefen met voelen: Wat gebeurt er in mijn lijf als ik ja zeg tegen iets wat ik eigenlijk niet wil?

De sleutel is vertraging. Hoe vaker je bewust een moment neemt om te voelen, hoe sneller je leert herkennen wat jij nodig hebt.

Stap 3: Je grenzen communiceren zonder schuldgevoel

Veel mensen vinden het moeilijk om grenzen aan te geven, omdat ze bang zijn dat ze:

De ander teleurstellen.
Egoïstisch overkomen.
De sfeer verpesten.

Maar een grens aangeven betekent niet dat je anderen afwijst – het betekent dat je jezelf serieus neemt.

Een paar manieren om dit te oefenen:

Gebruik een korte en duidelijke zin. “Nee, ik kan niet.” of “Dit voelt voor mij niet goed.”
Gebruik ‘ik’-zinnen. “Ik merk dat ik nu wat tijd voor mezelf nodig heb.” in plaats van “Jij vraagt te veel van me.”
Oefen met milde grenzen. Begin met kleine ‘nee’-momenten, zoals een uitnodiging afslaan of niet direct reageren op een appje.

Hoe vaker je dit oefent, hoe normaler het wordt.

Grenzen zijn geen muren, maar richtlijnen voor balans

Grenzen zijn niet bedoeld om anderen buiten te sluiten. Ze zijn bedoeld om jezelf te beschermen, zodat je in balans blijft en gezonde relaties opbouwt.

Wil jij leren hoe je beter contact maakt met je eigen grenzen?

In mijn masterclass ‘Van Onveiligheid naar Vrijheid’ help ik je stap voor stap om grenzen te herkennen, aan te geven en te respecteren – zonder schuldgevoel.

Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief op de homepage en blijf op de hoogte!

De 5 grootste blokkades bij persoonlijke groei – en hoe je ze doorbreekt

Groeien klinkt vaak als iets moois. Iets wat we allemaal willen. Maar als je echt gaat kijken wat er nodig is om te groeien, kom je vaak dezelfde blokkades tegen. Herkenbare gedachten. Diepe patronen. Oude pijn die zich vermomt als ‘praktisch obstakel’. In deze blog neem ik je mee langs vijf van de meest voorkomende blokkades die ik zie bij mijn klanten – én hoe je ze stap voor stap kunt doorbreken. De angst om het fout te doen. Groeien vraagt keuzes maken. Maar als je bang bent om het ‘verkeerde’ te doen, blijf je hangen in twijfel. Je analyseert, wikt en weegt, maar komt niet in beweging. Vaak komt die angst voort uit vroeger: als fouten maken werd afgestraft, ga je geloven dat falen gevaarlijk is. Doorbreken begint bij het besef: je mag leren. Je mag vallen én weer opstaan. Het gevoel dat je niet goed genoeg bent. Deze

Lees verder »

Waarom pesten op school vaak verder leeft in relaties en werk

Veel mensen denken dat pesten iets is wat je achter je laat zodra je volwassen bent. Maar de waarheid is: de impact van pesten werkt door. Niet omdat je niet ‘sterk genoeg’ bent, maar omdat je zenuwstelsel, je overtuigingen en je copingstrategieën zich in die tijd gevormd hebben. En die neem je mee. Misschien herken je het. Dat je op je werk nooit echt zegt wat je denkt. Of dat je je klein voelt in groepen, zelfs als je een leidinggevende functie hebt. Dat je in vriendschappen of relaties snel over je grenzen laat gaan. Of moeite hebt met kritiek, omdat het voelt als afwijzing. Dat komt omdat de lessen die je als kind hebt geleerd, onbewust je volwassen leven beïnvloeden: Je leerde: aanpassen is veiliger dan opvallen. Je leerde: als je gevoelens laat zien, word je afgewezen. Je leerde: jouw grenzen doen er niet toe. En dus blijf