Hoe leer je je eigen grenzen aangeven (zonder schuldgevoel)?

Grenzen aangeven begint niet bij wat je zegt, maar bij wat je voelt. Veel mensen vinden het lastig om hun grenzen aan te geven, niet omdat ze niet wíllen, maar omdat ze ze zelf niet eens altijd herkennen.

  • Heb jij weleens JA gezegd, terwijl alles in jou NEE riep?
  • Voel jij je soms uitgeput zonder precies te weten waarom?
  • Heb je het gevoel dat anderen jouw energie en tijd bepalen?
 

Als dit herkenbaar is, betekent dit vaak dat je niet in contact bent met je eigen grenzen en behoeften. Maar hoe leer je ze herkennen en respecteren – zonder schuldgevoel?

Waarom vinden we het zo lastig om onze grenzen te voelen?

Veel mensen zijn grootgebracht met het idee dat rekening houden met anderen belangrijker is dan luisteren naar jezelf. Vooral als je vroeger gepest bent, geleerd hebt om te pleasen of bang bent voor afwijzing, kan het voelen alsof je:

❌ Eerst moet checken of de ander oké is, voordat je zelf oké mag zijn.

❌ Eerst moet kijken wat de ander wil, voordat je mag uitspreken wat jij wil.

❌ Eerst moet geven, voordat je mag ontvangen.

Dit zorgt ervoor dat je je grenzen vaak pas voelt als ze al overschreden zijn. Maar je kunt hier iets aan veranderen.

Stap 1: Signalen herkennen die wijzen op een grens

Grenzen voelen begint bij lichaamsbewustzijn. Je lichaam laat je namelijk altijd weten wanneer iets niet klopt. Let eens op deze signalen:

  • Lichamelijke reacties: Een knoop in je maag, spanning in je schouders, vermoeidheid.
  • Emotionele reacties: Irritatie, frustratie, een gevoel van onrecht, sneller moeten huilen. 
  • Gedachtenpatronen: “Waarom zeg ik hier eigenlijk ja op?” of “Ik voel me er niet goed bij, maar ik doe het toch.”
 

Actie: Begin de komende week met observeren: op welke momenten merk jij deze signalen? Dit is jouw lichaam dat een grens aangeeft.

Stap 2: Leren luisteren naar wat jij nodig hebt

Als je gewend bent om vooral naar de behoeften van anderen te luisteren, kan het voelen alsof je niet eens weet wat je zelf wil. Een goede oefening om dit te trainen is:

  • Stel jezelf gedurende de dag de vraag: Wat heb ik nu nodig?
  • Oefen met kleine keuzes maken: Wil ik koffie of thee? Wil ik binnen of buiten zitten?
  • Oefen met voelen: Wat gebeurt er in mijn lijf als ik ja zeg tegen iets wat ik eigenlijk niet wil?
 

De sleutel is vertraging. Hoe vaker je bewust een moment neemt om te voelen, hoe sneller je leert herkennen wat jij nodig hebt.

Stap 3: Je grenzen communiceren zonder schuldgevoel

Veel mensen vinden het moeilijk om grenzen aan te geven, omdat ze bang zijn dat ze:

  • De ander teleurstellen.
  • Egoïstisch overkomen.
  • De sfeer verpesten.
 

Maar een grens aangeven betekent niet dat je anderen afwijst – het betekent dat je jezelf serieus neemt.

Een paar manieren om dit te oefenen:

  • Gebruik een korte en duidelijke zin. “Nee, ik kan niet.” of “Dit voelt voor mij niet goed.”
  • Gebruik ‘ik’-zinnen. “Ik merk dat ik nu wat tijd voor mezelf nodig heb.” in plaats van “Jij vraagt te veel van me.”
  • Oefen met milde grenzen. Begin met kleine ‘nee’-momenten, zoals een uitnodiging afslaan of niet direct reageren op een appje.
 

Hoe vaker je dit oefent, hoe normaler het wordt. 

Grenzen zijn geen muren, maar richtlijnen voor balans

Grenzen zijn niet bedoeld om anderen buiten te sluiten. Ze zijn bedoeld om jezelf te beschermen, zodat je in balans blijft en gezonde relaties opbouwt.

Wil jij leren hoe je beter contact maakt met je eigen grenzen?

In mijn masterclass ‘Van Onveiligheid naar Vrijheid’ help ik je stap voor stap om grenzen te herkennen, aan te geven en te respecteren – zonder schuldgevoel.

Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief op de homepage en blijf op de hoogte!

Ook interessant om te lezen

Waarom pesten zoveel diepere sporen achterlaat dan je denkt

Pesten lijkt voor buitenstaanders soms ‘iets kleins’ of ‘iets van vroeger’.Iets wat je moet loslaten. Iets wat “al zo lang geleden” is.Maar de impact van pesten reikt veel verder dan veel mensen beseffen.Pesten raakt je niet alleen in wat je doet – het raakt diep in wie je bént. Wat maakt pesten zo schadelijk?Pesten is geen eenmalige gebeurtenis. Het is herhaalde sociale afwijzing, vaak op jonge leeftijd – een periode waarin je nog volop aan het ontdekken bent wie je bent.Wanneer je steeds te horen krijgt – met woorden, blikken of daden – dat je er niet bij hoort, dat je ‘anders’ bent, dat je niet oké bent zoals je bent, begint dat iets te doen met je zelfbeeld.Je leert jezelf niet meer zien door je eigen ogen, maar door de ogen van de ander.Je leert te overleven door jezelf aan te passen, stil te maken, of maskers op te

Lees verder »

Zelfvertrouwen begint bij zelfacceptatie, niet bij de goedkeuring van anderen

Veel mensen zoeken hun zelfvertrouwen buiten zichzelf. We denken: “Als anderen mij aardig vinden, als ze me waarderen, bevestigen, complimenteren… dán voel ik me goed genoeg.”En eerlijk? Het geeft ook een kick, die bevestiging.Heel even voel je je groter, sterker, zekerder.Tot het volgende moment waarop iemand iets zegt wat je raakt.Of waarop je genegeerd wordt. Of je afgewezen voelt.En plots zakt je gevoel van eigenwaarde weer als een kaartenhuis in elkaar. Externe bevestiging maakt je kwetsbaarAls jouw gevoel van eigenwaarde afhankelijk is van anderen, blijf je constant op zoek.Je past je aan. Je laat jezelf kleiner lijken. Je zegt ‘ja’ waar je ‘nee’ voelt.Je lacht terwijl je eigenlijk iets heel anders ervaart.Alles om te blijven voldoen. Alles om niet afgewezen te worden.Maar elke keer dat je jezelf verlaat voor een ander, verlies je een stukje van je kracht. Wat is zelfacceptatie écht?Zelfacceptatie is niet trots zijn op je successen en

Lees verder »