De langetermijneffecten van pesten op je zelfbeeld en relaties

Pesten stopt niet zodra de woorden en daden verdwijnen. De impact ervan kan jarenlang doorwerken, vooral op je zelfbeeld en de manier waarop je relaties ervaart.

Misschien herken je het gevoel van onzekerheid, het continu zoeken naar bevestiging of het vermijden van conflicten uit angst voor afwijzing. Pesten kan diep ingrijpen in hoe je jezelf ziet en hoe je je verhoudt tot anderen.


Hoe pesten je zelfbeeld vormt

De psycholoog Erik Erikson beschreef acht ontwikkelingsfasen die we doorlopen van baby tot volwassenheid. Elke fase heeft een psychosociaal conflict dat moet worden opgelost om gezond verder te groeien.


Baby- en peutertijd (0-3 jaar)
Vertrouwen vs. Wantrouwen (0-1,5 jaar)

  • Een baby leert vertrouwen op de wereld wanneer ouders/verzorgers liefdevol en consequent reageren.
  • Onvoldoende zorg en aandacht kunnen leiden tot wantrouwen en angst.

Autonomie vs. Schaamte/Twijfel (1,5-3 jaar)

  • Peuters ontdekken hun eigen wil en autonomie (bijv. zelf eten of lopen).
  • Te veel kritiek of controle kan leiden tot twijfel en schaamte.

Vroege kindertijd (3-6 jaar)
Initiatief vs. Schuldgevoel (3-6 jaar)

  • Kinderen nemen initiatief in spel en interactie.
  • Worden ze daarin bekritiseerd of geremd, dan kan dat schuldgevoelens veroorzaken.

Schooltijd (6-12 jaar)
Vlijt vs. Minderwaardigheid (6-12 jaar)

  • Kinderen willen vaardigheden ontwikkelen en ergens goed in worden.
  • Succes leidt tot zelfvertrouwen, terwijl falen een gevoel van minderwaardigheid kan geven.

Adolescentie (12-18 jaar)
Identiteit vs. Identiteitsverwarring (12-18 jaar)

  • Jongeren zoeken uit wie ze zijn en wat hun plaats in de wereld is.
  • Een sterke identiteit geeft richting, terwijl verwarring kan leiden tot onzekerheid.


Wanneer je als kind of tiener herhaaldelijk te horen krijgt dat je ‘niet goed genoeg’ bent of structureel wordt buitengesloten, kan dat zich vastzetten als een overtuiging. Je gaat twijfelen aan je eigen waarde en kunt zelfs het gevoel krijgen dat je er minder toe doet dan anderen. Dit betekent dat je niet alle ontwikkelingsfasen in veiligheid hebt kunnen doorlopen.


Dit kan zich later uiten in:

✅ Perfectionisme – altijd streven naar ‘goed genoeg’ zijn.

✅ Pleasen – je voortdurend aanpassen om conflicten te vermijden.

✅ Vermijden van sociale situaties – angst voor afwijzing.

✅ Continue alertheid – je bent altijd bezig met hoe je overkomt en wat anderen van je denken.

✅ Laag zelfbeeld – je twijfelt continu aan jezelf en bent extra gevoelig voor kritiek.


💡 Wil jij je zelfbeeld versterken en gezondere relaties opbouwen?

Mijn trajecten helpen je om belemmerende patronen en overtuigingen los te laten, te ontdekken wie jij écht bent en dat volledig te omarmen. Daarnaast is er een traject dat zich richt op hoe deze groei zich vertaalt naar de buitenwereld.


Interesse? Plan een gratis kennismaking of bekijk mijn trajecten op mijn website.

Ook interessant om te lezen

Verbinding als Antwoord – Van Wijzen naar Samen

Na het verhaal van Nina, en alles wat het losmaakte, bleef er iets in mij knagen. Want er is meer. Meer dat ik zie gebeuren. Meer dat ik voel. Meer dat me raakt. Pesten is niet alleen het probleem van het slachtoffer. Het is niet alleen de verantwoordelijkheid van de school, de pester of de ouders. Het is een maatschappelijk probleem. Net als hoe er anno 2025 nog steeds wordt omgegaan met vrouwen. Met mensen. Met elkaar. We leven in een wereld waarin sommige mannen hardop zeggen dat vrouwen ondergeschikt zijn aan hen. Waar opmerkingen zoals die van Gerard Spong in de documentaire Blauwe Ballen en andere verkrachtingsmythes ons laten zien dat victim blaming nog springlevend is. Alsof de verantwoordelijkheid voor geweld bij het slachtoffer ligt. “Als vrouwen weerbaarder worden, zijn er minder verkrachtingen.” Serieus? En we kennen datzelfde patroon bij pesten: “Je bent ook zo gevoelig.”“Je moet een dikkere

Lees verder »

Stop met wijzen. Begin met kijken. Naar jezelf.

Afgelopen week werd ik geraakt door het nieuws dat een meisje van 14, Nina, zelfmoord heeft gepleegd omdat ze werd gepest. De pijn die dit met zich meebrengt is niet te bevatten. Er wordt veel over gezegd. En geschreven. En gedeeld. Maar ook veel gewezen. Naar school. Naar de pesters. Naar de ouders van de pesters. En zelfs naar de ouders van Nina. Alsof zij nog niet genoeg moeten dragen. Dat is wat we doen in dit soort situaties. We voelen de pijn, de onmacht, het verdriet. En omdat we daar geen weg mee weten, zoeken we een zondebok. Iemand om de schuld te geven. Iemand die verantwoordelijk is voor dit afschuwelijke verlies. Maar de waarheid is: er is niet maar één zondebok. Er is geen simpele dader aan te wijzen. Pesten is een maatschappelijk probleem. Een groepsproces. Een collectief gemis aan veiligheid. En dat betekent dat we er allemaal

Lees verder »